Lactose-intolerantie herkennen en vermijden

Een flinke scheut melk bij de koffie, een potje yoghurt tussendoor, een plakje kaas als broodbeleg onder de lunch en een gezond slaatje met feta als avondeten, gevolgd door … een opgeblazen gevoel, buikpijn en winderigheid? Een vijfde van de Belgische bevolking kampt met lactose-intolerantie, dat in zeldzame gevallen aangeboren is, maar meestal op latere leeftijd de kop opsteekt. We leggen je uit hoe je lactose-intolerantie herkent en – minstens zo belangrijk – de ongemakken vermijdt.

Wat is lactose-intolerantie?

Als je lactose-intolerant bent, dan krijgt je lichaam melk en melkproducten maar moeilijk verwerkt. Het is een vorm van voedselovergevoeligheid, maar geen allergie. Bij een koemelkallergie reageert je immuunsysteem op bepaalde melkeiwitten. Bij een niet-allergische overgevoeligheid of intolerantie zoals lactose-intolerantie, gaat het daarentegen mis bij de vertering. De oorzaak ligt bij een tekort aan lactase, het enzym dat ervoor zorgt dat je darmen lactose vlot kunnen verteren. Lactose of melksuiker vind je in koemelk, maar ook in melk van andere zoogdieren, zoals schapen. Als je dunne darm te weinig lactase aanmaakt, komt er onverteerde lactose in je dikke darm terecht, met alle ongemakken van dien.

Lactose-intolerantie: de symptomen

Mensen met lactose-intolerantie krijgen meestal binnen de twee uur na het eten of drinken van melkproducten, en soms zelf onmiddellijk erna, te kampen met een aantal symptomen:

• een opgezwollen buik
• winderigheid
• buikkrampen
• rommelende darmen
• diarree

Een lactose-intolerantietest afnemen?

Je merkt het misschien aan de opsomming van de symptomen: je zou lactose-intolerantie kunnen verwarren met aandoeningen zoals het prikkelbaredarmsyndroom (PDS), dat gelijkaardige klachten met zich meebrengt. Om uitsluitsel te geven, moet je door een arts een diagnose laten stellen. Hij of zij kan daarvoor bijvoorbeeld een lactose-intolerantietest gebruiken. Zo’n test houdt in dat je een nacht vast en vervolgens een lactosedrank drinkt op een nuchtere maag. Daarna kijkt men welk effect die drank op je bloedsuikerspiegel heeft, door gedurende twee uur geregeld bloedstalen te nemen. Als je lichaam de lactose niet of onvoldoende verteert, dan stijgt je bloedsuikerwaarde niet of amper, en komt je lactose-intolerantie aan het licht.

Buikpijn en andere klachten vermijden

Het is niet zo dat je met lactose-intolerantie sowieso geen enkele vorm van melk verdraagt. Als je een koemelkallergie hebt, moet je melk(producten) volledig van je menu schrappen, maar bij een intolerantie kun je meestal nog wel kleine dosissen verdragen. Je test dus het best (onder begeleiding) waar voor jou de grens ligt. Zuivel is namelijk een belangrijke bron van eiwit, vitamine B2 en B12 en calcium, en die goeie dingen ontzeg je je lichaam beter niet. Je kunt natuurlijk altijd kiezen voor voedingssupplementen om tekorten te vermijden. 

Producten waar (veel) melksuiker in zit

Melksuiker zit voornamelijk in:

• melk en varianten zoals chocolademelk
• smeer- en smeltkaas
• de meeste gewone kazen (al verdragen heel wat mensen met lactose-intolerantie Nederlandse harde kaas redelijk goed)
• pudding en andere desserts op basis van zuivel
• roomijs

Maar ook aan niet-zuivelproducten zoals koekjes of chocolade voegen de producenten soms melkpoeder of melkbestanddelen toe.

Handige alternatieven bij lactose-intolerantie

Zure melkproducten, zoals gewone yoghurt, karnemelk en kwark, bevatten veel minder lactose, en natuurlijk kun je plantaardige alternatieven gebruiken, zoals sojamelk, amandelmelk of rijstmelk. Bovendien kun je van gewone melk lactose-arme melk maken door er een enzymepreparaat aan toe te voegen, en er bestaan tabletten met lactase om je te helpen bij de vertering als je een keertje melkproducten wil eten of drinken.

Een DJYM-traject voor iedereen

Wil je graag wat gewicht verliezen, maar twijfel je of bijvoorbeeld een proteïnedieet wel lukt met lactose-intolerantie? Weet dat je de RainPharma-shakes met plantaardige melk of water kunt klaarmaken, en dat de drankjes enorm licht verteerbaar zijn. Marleen, die met het prikkelbaredarmsyndroom kampt, had niet alleen totaal géén last van de shakes; haar PDS-klachten namen zelfs af tijdens het RainPharma-dieet. Kom gerust eens langs om vrijblijvend te horen hoe we jou aan je nieuwe ik kunnen helpen.